کم خونی کودکان

کم خونی کودکان

کمبود آهن در کودکان یکی از رایج ترین کمبود های تغذیه‌ای در سراسر جهان است. این مشکل مهم بهداشت عمومی ‌در کشورهای در حال توسعه نیز بیشتر دیده می شود. کم خونی در کودکان یک مشکل رایج در کودکان است. شایع ترین علت بروزکم خونی، عدم تامین آهن کافی برای است. کودکانی که کم خون هستند به اندازه کافی گلبول قرمز یا هموگلوبین ندارد. هموگلوبین یک پروتئین در بدن است که به گلبول‌های قرمز خون کمک می کند، اکسیژن را به دیگر سلول‌های دیگر بدن منتقل نمایند. از آنجایی که آهن برای تشکیل هموگلوبین مورد نیاز است، بنابراین کمبود آهن منجر به بروز کم خونی در کودکان می‌شود. بر اساس توصیه سازمان بهداشت جهانی، میزان مورد نیاز آهن برای کودکان به صورت زیر است.

 مقدار مصرف آهن توصیه شده در روز برای گروه های سنی متفاوت

7 تا 12 ماهگی
11 میلی گرم

1 تا 3 سالگی
7 میلی گرم

4 تا 8 سالگی
10 میلی گرم

9 تا 13 سالگی
8 میلی گرم

14 تا 18 سالگی (دختران)
15 میلی گرم

14 تا 18 سالگی (پسران)
11 میلی گرم

اگر کودک از مقادیر اعلام شده کمتر آهن دریافت کنند، دچار کم خونی خواهد شد.

علائم کم خونی در کودکان

علائم کم خونی به علت کمبود اکسیژن در سلول‌ها ایجاد می شود. رایج ترین‌علائم بروز کم خونی های شدید عبارت اند از:

افزایش یافتن ضربان قلب
ایجاد تنگی نفس
کمبود انرژی
حس خستگی مفرط و دائم
احساس سرگیجه خصوصا هنگام ایستادن
سردرد
تحریک‌پذیری بالا
زخم یا متورم شدن زبان
زرد شدن پوست، چشم ها و یا داخل دهان
بزرگی طحال یا کبد
کندی در رشد
دیر خوب شدن زخم‌ها

علت کم خونی کودکان

کم خونی در سنین کم چند علت اصلی دارد:
نابودی گلبول‌های قرمز خون
ناتوانی بدن در ساخت گلبول‌های قرمز
تخریب گلبول‌های قرمز

کاهش سطح هموگلوبین در خون ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد:

نقص های ارثی
عفونت ها
برخی از بیماری‌ها
استفاده از برخی از داروهای خاص
کمبود برخی از ویتامین‌ها یا مواد معدنی

علت های ایجاد مشکلات کم خونی

بیشتر خانواده‌ها با مشکلات بد غذایی کودکان خود مواجه هستند. کودکان معمولا در سنین کم بد غذا هستند و به دلایل مختلف از خوردن غذا ها خصوصا سبزیجات و میوه ها سر باز می‌زنند. همچنین میل زیادی به خوردن غذا های ناسالم مانند فست فود ها را دارند. به همین دلیل آهن مورد نیاز بدن آن ها تامین نمی شود و نیاز به استفاده از مکمل آهن کودکان پیدا می کنند. کم خونی ناشی از فقر آهن می‌تواند به دلیل وجود موارد زیر باشد:
عدم دریافت آهن مورد نیاز از تغذیه:
در رژیم‌ های غذایی با آهن کم، کودک میزان کافی آهن از غذا را دریافت نمی کند.
نارس به دنیا آمدن:
نوزادان در سه ماه آخر بارداری در رحم از مادران خود آهن دریافت می‌کنند. نوزادانی که مبتلا به کم خونی هستند ممکن است در این ماه‌های آخر جنینی به قدر کافی آهن ذخیره نکرده اند یا نوزادان که نارس هستند که زودتر از 9 ماه به دنیا آمده اند.
فقر آهن در شیرمادر:
سازمان بهداشت جهانی همواره توصیه می‌کند نوزادان در شش ماه اولیه تولد حتما با شیر مادر تغذیه شوند. اما شیر مادرآهن زیادی ندارد، بنابراین نوزادانی نیاز به استفاده از قطره آهن کودکان پیدا می کنند.
کمبود آهن در نوزادان و کودکان نوپا:
کودکان در این سن به دلیل برنامه‌های غذایی خاص،، ممکن است آهن کافی از تغذیه دریافت نکنند. در صورتی که دقیقا آن ها در رشد هستند و بدنشان برای تولید بیشتر گلبول‌های قرمز و تکامل به نیاز آهن بیشتری دارد.
مشکلات دستگاه گوارش:
زمانی ‌که غذاهای حاوی آهن مصرف می کنید، آهن بیشتر در قسمت فوقانی روده کوچک جذب می‌شود. هرگونه ناهنجاری یا اختلال در دستگاه گوارش می‌تواند میزان جذب آهن را تغییر دهد و باعث کم خونی فقر آهن شود.
از دست دادن خون:
از دست دادن خون به دلایل مختلف مانند جراحی، خون ریزی داخلی، زخم ها و…ایجاد می شود.این مورد می تواند باعث ایجاد کم خونی شود.

برای رفع کم خونی کودکان چه کنیم

برای پیشگیری یا درمان کم خونی های ناشی از تغذیه نادرست می‌توانید از راه های زیر استفاده کنید:

تا رسیدن نوزاد به سن به 12 ماهگی و بیشتر به او شیر گاو ندهید، دادن شیر گاو ممکن است باعث خروج خون از مدفوع نوزاد شود و میزان جذب آهن در روده را تا حد زیادی کاهش دهد
حداقل تا 4 ماهگی از قطره آهن استفاده کنید و اگر نوزاد شیر مادر را می خورد، مادر باید به اندازه کافی از غذاهای دارای آهن مانند گوشت قرمز، غلات غنی شده با آهن و… استفاده نماید
اگر نوزاد شیر خشک مصرف می کند، محصولی انتخاب شود که با آهن غنی شده است
بعد از 12 ماهگی، از دادن بیش از اندازه شیر به کودک خودداری نمایید. شیر آهن کمی دارد و می‌تواند باعث احساس سیری در کودک شود. بنابراین کودک میل خود را نسبت به خوردن دیگر غذاهای حاوی آهن از دست خواهد داد
برای تغذیه کودکان بعد از سن شیرخوارگی، از یک رژیم غذایی متعادل و غنی از غذاهای حاوی آهن استفاده نمایید. غلات، گوشت قرمز، زرده تخم مرغ، گوجه فرنگی، سیب زمینی، لوبیا و کشمش و… مواد غذایی مفید و حاوی آهن برای کودکان هستند
اعضای خانواده را به خوردن مرکبات، سبزیجات و سایر مواد غذایی سرشار از ویتامین C تشویق نمایید تا کودک نیز ترغیب به خوردن این مواد غذایی پیدا کند.

کم خونی کودکان و درمان

وقتی کودک شروع به خوردن غذای کمکی می کند، نیاز است است که میزان دریافت آهن او را افزایش دهید، اما معمولا رژیم غذایی قادر به تامین آهن مورد نیاز کودک نیز و باید از مکمل های آهن کودکان نیز استفاده نمایید. در صورت وجود کم خونی های شدید خصوصا در زمان وجود بیماری، حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید تا دارو کم خونی کودک و مکمل های آهن مورد نیاز او را تجویز نماید
بهترین حالت جذب آهن با معده‌‌ خالی است. اما از آنجایی که مکمل های آهن می‌تواند ایجاد مشکلات گوارشی یا دل‌درد ایجاد کند و همچنین طعم ناخوشایندی دارد، پزشکان معمولا توصیه می کند که مکمل را به همراه غذا، شیر مادر یا شیر خشک به کودکان بدهید. در دوران کودکی پزشک به صورت دائم میزان آهن خون کودک را بررسی می کند
معمولا چندین ماه طول می‌کشد تا شمارش هموگلوبین خون به حالت عادی بازگردد، همچنین حدود 6 تا 12 ماه اضافه تر برای پر کردن ذخایر آهن بدن لازم است. بعد از جبران کمبود آهن می‌توانید ذخایر آهن را با استفاده از رژیم غذایی غنی از آهن حفظ کنید.

انواع کم خونی در کودکان

کم خونی نوع های بسیار زیادی دارد. کودکان ممکن است به یکی از نوع های زیر مبتلا شوند

کم خونی کمبود آهن (کم خونی فقر آهن): این حالت زمانی اتفاق می‌افتد که مقدار آهن خون کودک از حد مجاز کمتر باشد. آهن برای تشکیل هموگلوبین خون لازم است. کمبود آهن، شایع‌ترین دلیل کم خونی می باشد.

کم خونی مگالوبلاستیک: این مشکل زمانی بروز می کند که گلبول‌های قرمز خون به دلیل کمبود فولیک اسید (ویتامین B9) یا ویتامین B12 بیش از حد بزرگ شوند. یکی از مدل های کم خونی مگالوبلاستیک، کم خونی پرنیشیوز می باشد. در این نوع کم خونی، مشکلی در جذب شدن ویتامین B12 که برای ساخت گلبول‌های قرمز مهم است وجود دارد.

کم خونی همولیتیک: این کم خونی زمانی اتفاق می افتد که گلبول‌های قرمز خون از بین می‌روند. برای این مسئله دلایل بسیار زیادی از جمله عفونت‌های جدی و مصرف برخی از داروها وجود دارد.

کم خونی داسی شکل: این کم خونی یک نوع هموگلوبینوپاتی می باشد که یکی از انواع کم خونی ارثی با گلبول‌های قرمز غیر طبیعی می‌باشد.

تالاسمی: این نوع از کم خونی نیز یکی دیگر از انواع ارثی کم خونی با گلبول‌های قرمز غیر طبیعی می باشد.

کم خونی آپلاستیک: این نوع کم خونی در اثر نارسایی مغز استخوان در تولید سلول‌های خونی به وجود می آید.

خرید مکمل کم خونی کودکان

سایت داروما آماده است که تمام مکمل های های کودکان از جمله مکمل کم خونی کودکان، قطره آهن و… را از برند های معروف و شناخته شده ایرانی و خارجی ارائه نماید. از جمله پودر آهن فرامکس بیوساینت، شربت آیروفیکس دایونیکس فارما، شربت پدیاکید آهن و ویتامین B اینلدا، شربت فروگلوبین پلاس ویتابیوتیکس، شربت مولتی سانستول با آهن، شربت هموفر، شربت ویتاگلوبین ویتان، قطره آدزوفر بی اس کی، قطره آدزیر ویتان، قطره آهن خوراکی فروکیدز یوروویتال، قطره آهن کودکان آپوویتال، قطره آیروویت ویتان، قطره فروگلوبین ویتابیوتیکس، قطره کامویت پلاس زینک و آهن های هلث، قطره لیپوزوفر فورت.